Dziennikarz, muzycy, malarka. Kaszubi nadłebscy / Słowińcy, Łemkowie, Żydzi – zapraszamy do spotkania z niezwykłymi osobowościami, reprezentującymi mniejszości narodowe, etniczne, kulturowe i religijne. Nasi goście opowiedzą o swojej kulturze, dziedzictwie i tradycjach oraz zaprezentują własną twórczość.
Bardzo często mniejszości, ich inicjatywy lub problemy pozostają w cieniu aktualnych politycznych wydarzeń, nie docierają zatem do świadomości społecznej. Również w sferze szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego poszczególne mniejszości są tylko w niewielkim stopniu obecne, dlatego też Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce (CDW) zaprasza na cykl spotkań poruszających tę tematykę. Mniejszość niemiecka i jej otoczenie nie są bowiem jedynym przedmiotem zainteresowania Centrum: chcemy stworzyć platformę dialogu z przedstawicielami i instytucjami innych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i Europie.
Naszym pierwszym gościem będzie dziennikarz Gerald Gräfe, potomek nieistniejącej już grupy etnicznej Kaszubów nadłebskich / Słowińców, której historię odnajdziemy także na wystawie stałej „Niemcy w Polsce – historia i teraźniejszość”, prezentowanej w siedzibie Centrum przy ul. Szpitalnej 11 w Opolu.
Kaszubi nadłebscy, nazwani Słowińcami, w Polsce ludowej mieli być świadectwem śladów polskości na Pomorzu Zachodnim. Po 1945 r. już tylko najstarsi mieszkańcy położonych na uboczu wiosek pamiętali pojedyncze kaszubskie słowa, ich językiem codziennym pozostał niemiecki. W zwartej grupie Słowińcy przetrwali do lat siedemdziesiątych XX w. tylko w wiosce Kluki, jednak poddawani ciągłym szykanom w kolejnych falach migracyjnych wyjeżdżali do Niemiec. Jeszcze w połowie lat osiemdziesiątych w propagandowych tekstach nadal głoszono, że: „Ocalała z programu germanizacji polska ludność autochtoniczna jest najlepszym dokumentem żywej Polski na Pomorzu Zachodnim”. Dziś ostatnim śladem po Kaszubach Nadłebskich jest skansen Muzeum Wsi Słowińskiej.
Urodzony w Meklemburgii Gerald Gräfe o „Heimacie” na Pomorzu wielokrotnie słyszał podczas rodzinnych spotkań. Pierwszą podróż do kraju przodków podjął jednak dopiero czterdzieści lat po wypędzeniu stamtąd jego dziadków i matki. Od tego momentu Gerald Gräfe prowadzi kronikę rodziny Reimann. Napisał ponadto cały szereg publikacji o „starym Heimacie” w Klukach nad jeziorem Łebsko i jego mieszkańcach, którzy czuli się Niemcami.
Spotkanie z Geraldem Gräfe to pierwsze z organizowanego w Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczym Niemców w Polsce cyklu. Zapraszamy serdecznie 3 marca 2023 o godz. 17:00 do siedziby Centrum przy ul. Szpitalnej 11 w Opolu. Spotkanie poprowadzi Alicja Schatton-Lubos: producent filmowy, reżyser i tłumacz, właściciel firmy produkcyjnej Vidifilm, zajmującej się – obok filmów dokumentalnych i promocyjnych – aranżacją ekspozycji muzealnych w oparciu o nowe technologie, w tym prezentowanej w CDW wystawy stałej.
Wydarzenie odbędzie się w języku niemieckim z tłumaczeniem symultanicznym na język polski. Ilość miejsc jest ograniczona; uprzejmie prosimy o potwierdzenie chęci przybycia mailowo cdwbp@cdwbp.opole.pl lub telefonicznie: +48 77 407 50 12.
Kolejne spotkania w ramach projektu Mniejszości w dialogu. Cykl spotkań międzykulturowych odbędą się 21 kwietnia i 13 czerwca 2023 r. Naszym gościom towarzyszyć będą muzyka i sztuki wizualne. Więcej informacji wkrótce! Jesteśmy na Facebooku (CDWBP) i na Instagramie (CDWBP_DAZ).
Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce podjęło działalność 11 września 2022 roku. Jego głównymi zadaniami są informowanie o historii i teraźniejszości społeczności niemieckiej w Polsce oraz gromadzenie materiałów dokumentujących aktualne działania i inicjatywy mniejszości niemieckiej.
Projekt Mniejszości w dialogu. Cykl spotkań międzykulturowych finansowany jest przez Instytut Stosunków Zagranicznych (ifa, Institut für Auslandsbeziehungen) z budżetu Urzędu Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec (Auswärtiges Amt der Bundesrepublik Deutschland) za pośrednictwem Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce.