17 czerwca 2020

Uroczystość upamiętnienia ofiar Obozu Zgoda

W ubiegłą sobotę tj. 13 czerwca odbyła się uroczystość upamiętnienia ofiar Obozu Zgoda. Tegoroczne obchody miały ograniczony charakter.

Dzień pamięci rozpoczął się mszą św. w kościele pw. św. Józefa w Chorzowie. Następnie uczestnicy udali się przed Bramę Główną Obozu Zgoda, gdzie złożono wieńce pod pomnikiem. Na uroczystości przybyły liczne delegacje i goście honorowi, m.in. Bernard Gaida – Przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, Sławomir Pośpiech – Wiceprezydent Świętochłowic.

W trakcie uroczystości przy pomniku ofiar Obozu Zgoda odczytano list Gerharda Gruschka do uczestników uroczystości.

Zgoda: upamiętnienie 2020

Szanowni Państwo,
Obecny czas kryzysu wymaga od nas wszystkich bolesnych ograniczeń, dotyczy to również dzisiejszego upamiętnienia. Ale świętujemy dziś ważną rocznicę tej uroczystości,i przy tej okazji nie powinno zabraknąć krótkiej recenzji. Dlatego proszę uprzejmie , by pozwolić nam byłym więźniom z obozu Zgoda na dodatkowe pięć minut na tę refleksję .
Dwadzieścia pięć lat temu, 17 czerwca 1995 r, przy wsparciu krewnych ofiar i byłych więźniów powstał prosty pomnik na cmentarzu miejskim w sąsiedniej Rudzie Śląskiej (Nowym Bytomiu) Uroczystość ta , była także pierwszym publicznym upamiętnieniem poległych w obozie Zgoda.
W tym czasie – zaledwie pięć lat po przewrocie politycznym – projekt ten był, co zrozumiałe, związany z pewnymi niepewnościami. Tym bardziej zaskakująca była nieoczekiwanie duża liczba odświętnie ubranych gości, uroczysty przebieg zmodernizowanej chrześcijańskiej liturgii pogrzebowej przy dawnym grobie masowym oraz późniejsza msza pamiątkowa w domu Caritas w Rudzie Śląskiej.
W tym czasie brama obozowa była jeszcze elementem włączonym do obchodów, ale wielu uczestników uroczystości skorzystało z okazji, aby odwiedzić to miejsce pamięci po ich zakończeniu.
Niespodziewanie wielka reakcja na pierwsze upamiętnienie zainspirowała byłych więźniów Zgody do próby upamiętnienia zmarłych z tego obozu w następnych latach Wtedy to brama obozowa stała się także miejscem pamięci.

Za daleko posunąłbym się w szczegółowy opis wszystkich działań . Należy jednak wspomnieć, że ówczesna administracja miasta Świętochłowice rnastawiona była coraz bardziej pozytywnie w sprawie Zgody. W wyniku tego w 2005 r. Brama obozowa została przesunięta w obecną lokalizację co pozwoliło ją lepiej wyeksponować , zaś obszar wokół bramy został utwardzony i i obsadzony tujami . Trzy tablice pamiątkowe z napisami w języku polskim, angielskim i niemieckim, które były już wówczas planowane, mogły zostać zrealizowane dopiero w 2009 roku. W tym roku odbyło się upamiętnienie DFK Śląska .
Liczna uczestnków uroczystości od dwudziesu pięciu lat stale wzrasta. Jednak jej duży liczbowy wymiar został osiągnięty dopiero wtedy, gdy powtał nowo zaprojektowany pomnik zw 2005 r. Ale prawdopodobnie żaden z uczestników pierwszego upamiętnienia w ówczesnej jeszcze niepewnej politycznie sytuacji nie mógł sobie wyobrazić, że upamiętnienie ofiary będzie nadal żywe w 2020 r., A nawet przeciwstawi się obecnemu wirusowi .
A ponieważ dzisiaj obchodzimy naszą rocznicę, chcemy wyrazić nasze szczere podziękowania zarówno w imieniu ocalałych , byłych więźniów obozu Zgoda – dla wszystkich odwiedzających nabożeństwa żałobne od 1995 r. Za współczucie dla losu ofiar obozu , za ich lojalność przez ponad dwadzieścia pięć lat – lokalnym i państwowym politykom za ich otwartość na temat Zgoda – księżom obu wyznań za ich duchowy współudział – delegacjom stowarzyszeń śląskich – a na koniec przedstawicielom mniejszości niemieckiej za ich wysiłki na rzecz zapewnienia 25 letniej ciągłości tych uroczystości.
Szcześć Boże Wam Wszystkim